Wspomnienia

Hilary Ewert - Krzemieniewski

24.03.1951

Hilary Ewert – Krzemieniewski urodził się 13 stycznia 1885 roku w Kcyni, w powiecie szubińskim. Był synem nauczyciela Jana Augustyna Ewerta i Józefy z Krzemieniewskich. Od 1898 roku uczęszczał do Gimnazjum Męskiego w Ostrowie. Tam 3 marca 1903 roku uzyskał świadectwo dojrzałości. Następnie studiował prawo i historię na uniwersytetach we Wrocławiu, Monachium i Berlinie. Po otrzymaniu dyplomu był urzędnikiem administracyjnym na Pomorzu. 16 kwietnia 1912 roku ożenił się z Marią z Witkowskich, córką ostrowskiego lekarza. Miał dwie córki – Krystynę i Annę. 3 sierpnia 1914 roku w Berlinie zdał egzamin sędziowskie i został awansowany na asesora sądowego. W tym samym roku został sędzią pomocniczym w Lęborku. Od 1915 roku związał się z Wągrowcem, gdzie najpierw był adwokatem, a od 25 lutego 1918 roku – zastępcą landrata. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został 30 grudnia 1918 roku pierwszym polskim komisarycznym starostą powiatowym w Wągrowcu. Rok później mianowano go naczelnikiem w Departamencie Spraw Wewnętrznych Ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej w Poznaniu. Z dniem 30 lipca 1922 roku został starostą powiatowym w Czarnkowie. Dwa lata później objął funkcję wicewojewody pomorskiego. Do jego obowiązków należało m. in. kierowanie wieloma agendami Wydziału Prezydialnego Urzędu Wojewódzkiego Pomorskiego w Toruniu i przewodniczenie Komisji Dyscyplinarnej w Urzędzie. Ponadto wiele czasu poświęcał teatrowi toruńskiemu, a zwłaszcza Operze Pomorskiej w Toruniu, której udzielano znacznych subwencji z województwa. Po zamachu majowym w 1926 roku złożył podanie o zwolnienie ze służby państwowej. Zamieszkał na Wybrzeżu, początkowo w Wejherowie a następnie w Gdyni, gdzie został pierwszym adwokatem i notariuszem osiadłym w tym mieście. Już po roku Rada Miejska powołała go na drugiego burmistrza tego miasta, na którym to stanowisku przyczynił się znacząco do utworzenia 1 stycznia 1928 roku Sądu Powiatowego w Gdyni. W latach 1929-1939 prowadził kancelarię notarialną. Po wybuchu II wojny światowej wyjechał do Generalnej Guberni. Mieszkał w Warszawie, a po upadku powstania – w Pruszkowie. Po zakończeniu wojny wrócił do Gdyni i nadał pracował jako notariusz. Był znanym i cenionym działaczem społecznym, sprawując funkcje prezesa wielu organizacji. Był odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarł 24 marca 1951 roku i pochowany został na cmentarzu na Oksywiu.