Trwa remont Pałacyku Radziwiłłów w Antoninie

Dzieje Pałacyku Myśliwskiego Książąt Radziwiłłów

XX wiek

(zebrał Dariusz J. Peśla)

1926 – po śmierci Ferdynanda Radziwiłła nowym właścicielem jego syn, Michał, który postanowił zamieszkać w pałacu na stałe. Ten nie był do tego przystosowany.

1928-30 – generalny remont. Przeprowadziła go firma „Szafranek i Roszczyk” z Poznania. Michał Radziwiłł zainstalował wtedy m.in. centralne ogrzewanie w miejsce piecowego, kanalizację, wymienił posadzki w hallu głównym. W piwnicy urządził kuchnię – do tej pory posiłki przenoszono z kuchni w tzw. „białym domku” – dzisiejsza siedziba Nadleśnictwa Antonin. Monter Kolański z Ostrowa zamontował w pałacu instalację z oświetleniem elektrycznym. Prąd dostarczały dwie turbiny elektryczne: jedna na strumieniu w pobliżu pałacu w młynie należącym do młynarza Pankali, drugą była prądnica spalinowa zamontowana w „białym domku” (Leśnictwo), w którym przebywała służba – „jej motor okropnie hałasował nie dając nam spać po nocach” – wspominał kamerdyner Michała Radziwiłła Walenty Grzesiek z Dębnicy. Dzięki elektryczności do pałacu sprowadzono z Anglii będący nowością odkurzacz elektryczny.

Po II wojnie światowej na mocy dekretu PKWN z 6 września 1944 roku o reformie rolnej w lutym 1945 roku pałac stał się własnością Skarbu Państwa i przekazany Administracji  Lasów Państwowych w Poznaniu.

W 1948 roku pałac został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych nr rej. 2 decyzją KS.Z.I-2/28/48 z dnia 06.03.1948 r.

Zarządzeniem Ministra Leśnictwa z 14 października 1951 roku pałac przekazany został Poznańskiemu Przedsiębiorstwu Leśnych Produktów Niedrzewnych „Las” i wpisany do rejestru zabytków województwa poznańskiego (nr A-51).

W 1956 roku Ministerstwo Leśnictwa przekazało pałac poznańskim Zakładom Piwowarskim z zakładem Piwowarsko-Słodowniczym w Ostrowie Wielkopolskim, które w jego pomieszczeniach urządziło mieszkania dla swoich pracowników. Ostrowski Zakład Piwowarsko-Słodowniczym formalnie przejął pałac 22 czerwca 1960 roku z zamiarem jego zaadaptowania na ośrodek kolonijny dla dzieci pracowników. Ostatecznie zrezygnowano z tych planów i opróżniony z lokatorów pałac przekazany został pod koniec 1963 roku prezydium Państwowej Rady Narodowej w Ostrowie Wielkopolskim. Prezydium wspólnie z PTTK podjęły inicjatywę zorganizowania w nim stanicy turystycznej urządzając w pałacu niewielką stałą ekspozycję chopinowską. Z braku środków pomysł ze stanicą został zaniechany i dopiero działania osób skupionych wokół ostrowskiego Towarzystwa im. Fryderyka Chopina oraz nagłośnienie prze Jerzego Waldorfa potrzeby ratowania antonińskiego pałacu „osobiście pamiętającego” Chopina doprowadziły do jego remontu.

W dniu 4 września 1960 roku ostrowskie Towarzystwo chopinowskie zorganizowało w Antoninie koncert z udziałem Symfonicznej Orkiestry Objazdowej z Poznania. Jako soliści wystąpili wówczas: pianista Józef Stompel – laureat IV Konkursu Chopinowskiego i śpiewaczka operowa Sonia Manthej. Następnie organizowano tutaj cykl imprez muzycznych pn. „Koncerty z lilijką”. Od 1962 roku „Jesień chopinowska”, następnie od 1987 roku „Chopin w barwach jesieni”.

W 1971 roku przeprowadzono niewielkie prace remontowe i zabezpieczające przed dalszą dewastacją. W 1973 roku nowy właściciel pałacu, Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków w Poznaniu, przystąpił do remontu generalnego z zamiarem stworzenie w Antoninie Domu Pracy Twórczej z ośrodkiem szkoleniowym PKZ-tów. Prace remontowe ciągnęły się przez następnych 6 lat i 31 marca 1979 roku antoniński pałac książąt Radziwiłłów oficjalnie oddany został do użytku. Jego współwłaścicielem zostało Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Gospodarki Turystycznej „Prosnavia” w Kaliszu.

Decyzją Ministerstwa Kultury i Sztuki dn. 1 czerwca 1981 roku zabytek przekazany został Wojewódzkiemu Domowi Kultury w Kaliszu. W 1997 roku przejęło go Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu. Od chwili oddania do użytku w 1979 r. stał się jednym z najważniejszych miejsc kulturalnej mapy regionu ostrowskiego oraz południowej Wielkopolski.

Stałe miejsce znalazły w nim Dom Pracy Twórczej z częścią hotelową na 40 miejsc oraz dwie sale muzealne: salon muzyczny im. Fryderyka Chopina i biblioteka muzyczna. Zobaczyć w nich można stylowe wyposażenie, rysunki i obrazy z podobizną Chopina, oryginalny XIX wieczny fortepian firmy F. J. Bucholtz, zbiór utworów Chopina wydanych przez paryską firmę Schonenberga, dziewiętnastowieczne wydawnictwa utworów J. S. Bacha, F. Schuberta, F. Mendelssohna, F. Liszta, S. Moniuszki oraz wiele współczesnych publikacji i nagrań płytowych. W hallu głównym (sala kominkowa) mieści się stylowa kawiarenka z częścią gastronomiczną.

fot. Tomasz Wojciechowski, wlkp24.info