Historia ostrowskiego harcerstwa w pigułce

Sztandary, stare legitymacje, egzemplarze gazet czy osobiste notatniki i zapiski – 50. rocznica założenia Komisji Historycznej Hufca ZHP stała się przyczynkiem do stworzenia w ostrowskim muzeum wystawy pokazującej początki i historyczny zarys harcerstwa.

Harcerstwo rozpoczęło działalność na terenie Ostrowa ponad 100 lat temu, bo w 1912 roku. I właśnie pamiątki pochodzące nawet z okresu I wojny światowej można zobaczyć na drugim piętrze ostrowskiego ratusza.

Jednym z najciekawszych eksponatów wystawy, który był świadkiem ponad 100 lat historii Południowej Wielkopolski jest sztandar harcerski z 1916 roku. To wyjątkowa, zrobiona ręcznie i może dzięki temu przechowała się w tak dobrym stanie. – To jeden z najstarszych sztandarów harcerskich w Polsce w ogóle, także choćby ten eksponat powinien przyciągnąć zwiedzających. Ten sztandar został ufundowany przez założyciela drużyny Kościuszki, księdza Lecha Ziemskiego, którego pamiątki też przekazano nam przez Komisję Historyczną. Ksiądz Ziemski był prefektem w gimnazjum męskim w Ostrowie, uczył tam religii. Jest też jego legitymacja służbowa jako nauczyciela w gimnazjum. Poza tym jest też taka ciekawostka – to jest notatnik, już powojenny z 1947 roku, w którym ksiądz Ziemski pilnie notował oceny poszczególnych uczniów, tak można kilka znanych ostrowian nazwisk znaleźć – mówi Barbara Jarosz z ostrowskiego muzeum. I właśnie jednym z takich artefaktów, który można zobaczyć, jest oryginalny element munduru założyciela ostrowskiego harcerstwa księdza Lecha Ziemskiego.

Wystawa „Harcerstwo ostrowskie w zbiorach muzeum” powstała z okazji 50-lecia Komisji Historycznej Hufca Związku Harcerstwa Polskiego. To organ, który zajmuje się dokumentowaniem działań harcerzy z Ostrowa i zbieraniem pamiątek głównie po to, by wyeksponować je w izbie. – Założycielami m.in. byli: profesor harcmistrz Edward Serwański, obywatel honorowy miasta Ostrowa, harcmistrz Marian Grzeszczyk, też honorowy obywatel miasta Ostrowa oraz profesor Jerzy Pietrzak. Przez wiele lat zbierali materiały. Urosło ich tak dużo, że nie wiedzieli w pewnym momencie, co z nimi zrobić. W 1988 roku przekazali je na ręce dyrektora muzeum Banacha i powstała druga Izba Harcerska w Ostrowie – wyjaśnia Zbysław Jeżewski, przewodniczący Komisji Historycznej Hufca ZHP w Ostrowie Wielkopolskim.

Sam fakt powstania ostrowskiego muzeum także wiąże się z działalnością Komisji Historycznej Hufca ZHP. W czasach PRL-u tworzono stałe ekspozycje w oparciu o zastaną kolekcję, w przypadku instytucji z Ostrowa takich zbiorów nie posiadano. –  Są to zbiory zgromadzone przez Komisję Historyczną, głównie dzięki panom Marianowi Grzeszczykowi i Bogdanowi Troińskiemu, którzy byli aktywnymi współtwórcami początków muzeum – mówi Witold Banach, dyrektor ostrowskiego muzeum.

W ratuszu można z bliska przyjrzeć się wielu pożółkłym już dokumentom, które jednak mają swój niepowtarzalny urok, bo w większości są wypisane ręcznie. Służyły ludziom, którzy już jako dzieci walczyli za wolną ojczyznę. Część z tych zdarzeń uwieczniono też na czarno-białych fotografiach. Wystawę w muzeum miasta Ostrowa będzie można obejrzeć do 12 listopada tego roku. Skierowana jest nie tylko do harcerzy, ale też do wszystkich, którzy chcieliby zobaczyć jak powstawał ostrowski hufiec i czym współczesne przedmioty związane z harcerstwem różnią się od tych sprzed nawet 100 lat.