Wilki w gminie Grabów nad Prosną! Co powinniśmy o nich wiedzieć?

Wilki są pod ochroną. W 1998 roku zostały objęte w całym kraju ścisłą ochroną gatunkową. Zabrania się okaleczania ich, zabijania, chwytania, przetrzymywania, niszczenia nor i wybierania z nich szczeniąt. Nie wolno też przechowywać wilków i sprzedawać skór oraz innych fragmentów martwych osobników, jeśli nie posiada się odpowiedniego zezwolenia. Nieprzestrzeganie tych zasad grozi karą aresztu lub grzywny.

Zamieszkujące Polskę wilki mają najczęściej umaszczenie płowo-beżowe i brązowo-czarny grzbiet z mocno rudym tyłem uszu i głowy. Zdarzają się osobniki jaśniej ubarwione lub ciemniejsze (zawsze jednak tył głowy i uszu jest rudy). Warto też wiedzieć, że wilki jednolicie czarne lub białe w Polsce nie występują. Młode, niespełna roczne osobniki są ciemniejsze (bardziej szare) od dorosłych.

Zwierzęta te żywią się dzikimi ssakami kopytnymi, które stanowią ok. 90% ich diety. Zjadają najczęściej jelenie, sarny i dziki, ale potrafią również upolować łosie. Uzupełniają dietę bobrami. Polują także na zające i mniejsze drapieżniki m.in. borsuki, lisy i jenoty.

Wilki jak również inne dzikie zwierzęta zamieszkujące w lasach, nie mają łatwego życia w świecie ekspansywnej gospodarki w tym deweloperskiej gałęzi. Nowe osiedla czy budowa dróg powodują wycinkę drzew, co zmniejsza obszar terenów leśnych, który obejmuje niespełna 30% obszaru Polski. Nie bez znaczenia jest także rekreacyjna aktywność mieszkańców naszego kraju.

To wszystko sprawia, że coraz łatwiej spotkać wilki. One starają się nie wchodzić ludziom w drogę. My również powinniśmy unikać zachowań, które mogą być początkiem kłopotów. Dlatego przedstawiamy poniżej kilka wskazówek, jak zachować się, gdy staniemy oko w oko z tym zwierzęciem.

• Nigdy nie dokarmiaj wilków. Zamiast karmić lub próbować samodzielnie pomagać wilkowi, który w twojej opinii tego wymaga, zawiadom właściwą terenowo Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i skontaktuj się ze Stowarzyszeniem dla Natury „Wilk” https://www.polskiwilk.org.pl/.
• Przetrzymuj odpadki spożywcze w szczelnych pojemnikach z pokrywami. Resztki żywności pozostawione na kompoście poza ogrodzeniem posesji, a szczególnie kawałki mięsa i wędlin, mogą zwabiać drapieżniki. Zainstalowanie oświetlenia z czujnikami ruchu w pobliżu miejsc składowania odpadów kuchennych może odstraszać wilki od podchodzenia w ich pobliże.
• Jeśli jesteś turystą, spacerujesz po lesie, zbierasz grzyby, wędrujesz z plecakiem, biwakujesz w lesie, uprawiasz biegi terenowe lub inne rodzaje rekreacji aktywnej, nigdy nie pozostawiaj resztek żywności w koszach na parkingach leśnych, miejscach biwakowych, pod wiatami i w innych miejscach odpoczynku dla turystów, nawet jeśli wydaje się, że są one szczelne i regularnie opróżniane.
• Jeśli jesteś fotografem przyrodniczym lub myśliwym, nigdy nie dostarczaj mięsa na nęciska przy czatowniach lub ambonach. Nie ma znaczenia, czy są to szczątki martwych zwierząt dzikich lub hodowlanych, czy też produkty zawierające mięsne składniki, np. karma dla psów. Wilki, dzięki niezwykle czułemu węchowi, orientują się, że to człowiek dostarczył pokarm i mogą zacząć postrzegać ludzi jako dostarczycieli pożywienia.
• Jeśli pracujesz na terenach leśnych, jesteś np. pracownikiem zakładu usług leśnych, budowniczym leśnych dróg, instalatorem sieci energetycznych, nigdy nie pozostawiaj żywności w lesie. Pakuj wszystkie odpadki i zabieraj z sobą. Pozostawiona żywność może zwabiać drapieżniki w pobliże pracujących w lesie ludzi.
• Bądź świadom, że jakikolwiek jest powód pozostawiania i udostępniania resztek żywności w lesie lub w jego pobliżu, wilki, a szczególnie młode osobniki, mogą uzależnić się od takiego źródła pokarmu i w efekcie nauczyć się postrzegać ludzi jako dostarczycieli pożywienia.
• Zawsze zwracaj uwagę i reaguj na sytuacje, gdy wilki regularnie żerują na pokarmie pozostawianym przez ludzi (nęciska, czatownie fotograficzne, kosze i doły na śmieci, kompostowniki itp.). Zawiadom o tym natychmiast odpowiedni urząd gminy i Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska.

Jeśli spotkamy wilka poza lasami, możemy podejrzewać, że są to młode osobniki tego gatunku, które po opuszczeniu rodzinnej grupy, wędrują przez Polskę w poszukiwaniu partnera i terenu do osiedlenia się. Wilki są zazwyczaj bardzo ostrożne i płochliwe, ale także bardzo ciekawskie. Szczególnie młode osobniki. Nic zatem dziwnego, że wilk zatrzymuje się, przygląda się człowiekowi. To bardziej objaw upewnienia się, czy nie grozi mu niebezpieczeństwo niż zapowiedź ataku. Podobnie zachowuje się wiele dzikich zwierząt, także te, na które regularnie się poluje.

Błędna jest zatem interpretacja tego zachowania jako „utraty lęku” przed człowiekiem. Ataki wilków na ludzi są niezwykle rzadkie. Znacznie częściej dochodzi do pogryzienia przez psy. Mimo wszystko należy pamiętać, że duże drapieżniki mogą okazać się niebezpieczne, np. wówczas, gdy są wcześniej dokarmiane przez ludzi, oswajane, ranne lub chore.

Jeżeli spotkasz wilka, który podchodzi na odległość mniejszą niż 30 m lub przygląda się zbyt długo i nie czujesz się z tego powodu komfortowo albo też drapieżnik poszczekuje lub warczy na ciebie, podejmij następujące działania:

• Unieś ręce i machaj nimi szeroko w powietrzu. To sprawi, że twoja sylwetka będzie lepiej widoczna, a twój zapach szeroko się rozprzestrzeni.
• Pokrzykuj głośno, ostrym tonem w stronę wilka. To pozwoli mu się zorientować, że ma do czynienia z człowiekiem i że nie jest mile widziany.
• Jeśli zwierzę nie reaguje i zamiast oddalić się, podchodzi bliżej, rzucaj w niego będącymi w zasięgu ręki przedmiotami, grudami ziemi, patykami lub kamieniami.
• Wycofaj się spokojnie; możesz przyspieszyć dopiero gdy masz pewność, że zwierzę jest daleko i nie interesuję się tobą.
• Jeśli masz taką możliwość, zrób zwierzęciu zdjęcie i zawiadom o zdarzeniu właściwy urząd gminy lub Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska.